Hara kō'ī jāṇadā hai ki ika ṭāpū ika zamīnī ilākā hai jō pāṇī nāla cārē pāsē ghiri'ā hō'i'ā hai. Kula milā kē, sāḍē grahi'tē lagabhaga 500 hazāra ṭāpū hana. Iha sārē ākāra atē akāra vica vakharē hana. Iha lēkha dunī'ā dē sabha tōṁ chōṭē āvāsa vālē ṭāpū pēśa karadā hai. Tusīṁ kalapanā vī nahīṁ kara sakadē ki ṭāpū kinē chōṭē hana, hālāṅki, lōka unhāṁ'tē rahidē hana, atē unhāṁ vicōṁ bahuta sārē prasidha yātarī ākaraśaṇa hana.
Dhi'āna di'ō, ginīza buka āfa rikāraḍa dē anusāra, sabha tōṁ chōṭā ṭāpū 3 nabara'tē"bhāgīdāra" hai, dara'asala, nabara 1' tē isa tōṁ vī chōṭā dā'avēdāra hai.10. Visōvāka, karōśī'ā - 3.15 Haikaṭē'ara
Karōśī'ā vica bahuta sārē kudaratī ākaraśaṇa hana. Unhāṁ vicōṁ ika krakā naiśanala pāraka hai. Isa nū uhī nadī kihā jāndā hai jō isadē khētara vicōṁ laghadī hai atē ika jhīla baṇadī hai. Usa jag'hā tē jithē nadī jhīla baṇa jāndī hai visōvāka dā ika chōṭā jihā ṭāpū hai, jisadā aḍākāra śakala atē khētaraphala sirapha 3.15 Haikaṭē'ara hai. Ṭāpū dā sabha tōṁ pahilāṁ zikara ain̄jūrasakī dē rājā lūyisa du'ārā likhi'ā gi'ā tōhafē dī saudē vica XIV sadī dē itihāsaka itihāsaka itihāsa vica pā'i'ā gi'ā sī. Visōvāka tē 17 vīṁ sadī dā ika kārajaśīla phrānsisakana maṭha hai, jisa vica ika ajā'iba ghara hai. Maṭha dē kujha hisē XIV sadī dē purāṇē hana. Dūrōṁ, machī halakī kadha atē ika lāla-satarī raga dī chata dē nāla pāṇī dī sataha dē madha vica zamīna dē ika chōṭē ṭukaṛē'tē hairānījanaka dikhā'ī didī hai. Isa nē kalā, hatha-likhata atē kitābāṁ dē kamāṁ dā ika kīmatī sagrahi surakhi'ata rakhi'ā hai, jinhāṁ vica hatha likhī'āṁ kāpī'āṁ vī hana. Iha sathāna krō'ēśī'ā dī sabhi'ācāraka virāsata hai atē sailānī'āṁ dē niratara pravāha nū ākaraśita karadā hai.
9. Kē'ē caipala, bēlīza - 2.20 Haikaṭē'ara
Madha amarīkā vica bēlīza dā ika chōṭā jihā rāja hai. Kē'ē caipala dunī'āṁ dē sabha tōṁ chōṭē ṭāpū'āṁ vicōṁ ika hai, kairēbī'ana sāgara dē pāṇī nāla dhōtā jāndā hai atē bēlīza dē pūrabī taṭa tōṁ 20 kilōmīṭara dī dūrī tē sathita hai. Iha pahilāṁ bēlīza dē pahilē kālē karōṛapatī dī malakī'ata sī. Kē'ē caipala dā kō'ī itihāsaka sathāna nahīṁ hai, para iha ika bīca atē jala sapōraṭasa saiṇṭara vajōṁ jāṇi'ā jāndā hai. Kē'ē caipala tōṁ kujha sau mīṭara dī dūrī'tē prasidha bēlīza bairī'ara rīpha hai. Iha ṭāpū sailānī'āṁ la'ī ka'ī kisamāṁ dē manōrajana dī pēśakaśa karadā hai: Gōtākhōrī, saraphiga, samudarī jahāza, phaṛana. Ithē raisaṭōraiṇṭa, dukānāṁ atē nā'īṭa kalaba vī hana.
8. Ṭā'ībērīnā, iṭalī - 1.80 Haikaṭē'ara
Vaiṭīkana dē dakhaṇa vica ṭā'ībara nadī dē dō ka banksi'āṁ dē vicakāra pāṇī dī sataha tē rōma dā ika sudara kōnā. Jē tusīṁ uparōṁ chōṭē ṭāpū nū vēkhadē hō, tāṁ isa dī rūpa rēkhā ika kiśatī varagī hai. Ithē bāġī rōmana vāsī'āṁ bārē ika kathā hai jisa nē prācīna rōma dē āḵẖarī rājē, ṭārakinī'asa prauḍa, jō ika zālama zālama sī, nū ṭā'ībara nadī vica suṭa ditā. Usa dī lāśa nū inī vaḍī mātarā vica miṭī atē gadagī dā pālaṇa hō'i'ā ki zamīna dā ika ṭukaṛā baṇa gi'ā, jisadā nāma ṭibērīnā sī. Nāma śābadika taura tē"ṭā'ībara vica ika ṭāpū" vajōṁ anuvāda karadā hai. Iha kō'ī hairānī dī gala nahīṁ hai ki purāṇē samēṁ vica usa bārē ika burī sākha sī. Palēga mahāmmārī dē daurāna, sathitī badala ga'ī. Ṭā'ībarina'tē davā'ī dā dēvatā, ēsakūlaipī'asa dā ika madara baṇā'i'ā gi'ā sī. Sathāna nū sabhāvata taura tē nahīṁ cuṇi'ā gi'ā sī. Sapa, jihaṛā davā'ī dā ika prācīna pratīka mani'ā jāndā hai, kiśatī tōṁ bāhara nikali'ā atē ṭāpū vala tairi'ā, isa tar'hāṁ paramēśura dī ichā dā sakēta hō'i'ā. Udōṁ tōṁ, iha ika pavitara sathāna baṇa gi'ā hai. 10 Vīṁ sadī vica, ithē ika bēsilikā dā niramāṇa prāga dē sēṇṭa aiḍalabaraṭa dē sanamāna vica kītā gi'ā sī, jisa nū 12 vīṁ sadī vica saina bāraṭōlōmī'ō jāṁ sēṇṭa bārathōlōmiyū dā bēsilikā nāma ditā gi'ā sī. Iha mani'ā jāndā hai ki saiṇṭa barathōlōmi of, jō yisū masīha dē bār'hāṁ rasūlāṁ vicōṁ ika sana, dē avaśēśa ithē rahidē hana.
7. Migigō, kīnī'ā atē yūgāṇḍā dē vicakāra - 1.6 Haikaṭē'ara
Migigō tāzē pāṇī dī sabha tōṁ vaḍī apharīkī jhīla vikaṭōrī'ā'tē sathita hai atē pūrī dunī'ā dā sabha tōṁ saghaṇī ābādī vālā ṭāpū hai. Iha lakaṛa atē dhāta dī'āṁ cādarāṁ nāla baṇī jhāṛī'āṁ nāla bharī hō'ī hai. Khētarī vivāda 1.65 Haikaṭē'ara rakabē dē chōṭē ṭukaṛē nū lai kē jārī hana. Iha ikō samēṁ dō rājāṁ, yūgāṇḍā atē kīnī'ā du'ārā dā'avā kītā jāndā hai. 2009 Vica, unhāṁ vicakāra lagabhaga ika yudha hō'i'ā sī. Isa samēṁ, sarahada prabhāśita nahīṁ kītī ga'ī hai, migigō āma prabadhana adhīna hai. Pahilē saiṭalara dō kīnī'ā dē machērē sana jō 1991 vica bērahimī vālē pradēśa calē ga'ē. Huṇa, śurū'ātī akaṛi'āṁ dē anusāra, ābādī 400 lōkāṁ dī hō ga'ī hai. Bahuta sārē vasanīka machērē atē machī phaṛana vālē hana. Vikaṭōrī'ā jhīla dā pāṇī nīla paraca dā ghara hai, atē machī phaṛanā āmadanī dā ika vadhī'ā sarōta hai.
6. Jhīla balēḍa dā ṭāpū, salōvēnī'ā - 1.40 Haikaṭē'ara
Kalapanā karō: Sāpha pāṇī vālī ika sudara pahāṛī jhīla, harē banasapatī nāla ghirī, baraphīlī pahāṛī cōṭī nū dūrī'tē dēkhi'ā jā sakadā hai, atē jhīla dē madha vica ika chōṭā jihā ṭāpū hai jisa' tē ika lāla ṭā'īla chata hai. Ika jādū'ī tasavīra, hai nā? Atē iha sailānī lagātāra vēkhadē hana jō salōvēnī'ā ā'undē hana balēḍa lēka atē balēḍa ṭāpū nū vēkhaṇa la'ī. Tusīṁ kiśatī du'ārā isa khūbasūrata sathāna tē pahuca sakadē hō, atē phira pi'ara tōṁ 99 pauṛī'āṁ tura sakadē hō atē prasidha caraca āfa di asamapaśana āpha varajina mairī taka jā sakadē hō. Vi'āha akasara ithē hudē hana, atē navīṁ vi'āhī vi'āhutā ika purāṇī paraparā dī pālaṇā karadī hai, jisadē anusāra lāṛē nū lāṛī nū sārī rāta caraca lai jāṇā cāhīdā hai. Caraca dī ika cagī ichā ghaṭī hai. Ika purāṇī mānatā kahidī hai: Jē tusīṁ rasī nū tina vāra khicō atē ghaṭī vajō, tāṁ tuhāḍī ichā pūrī hōvēgī.
5. Vilahēmasaṭā'īna, jaramanī - 1.25 Haikaṭē'ara
Utara-pachamī jaramanī vica, hainōvara dē nēṛē, ika jhīla hai jisa nū saṭīnahūḍara mēra kihā jāndā hai. Ika kil'hē vālā ika manukha-baṇā'i'ā ṭāpū 18 vīṁ sadī vica kā'uṇṭa vilahailama dē ādēśa nāla usa nāla sabadhata ika chōṭē kā'uṇṭī dī rakhi'ā la'ī isa utē baṇā'i'ā gi'ā sī. Sathānaka lōkāṁ nē ka'īṁ sālāṁ tōṁ niratara rēta, bajarī atē patharāṁ dī usārī kītī jō garamī'āṁ vica kiśatī'āṁ vica atē saradī'āṁ vica ika jamī jhīla'tē lijā'ē jāndē sana. Natījā ika chōṭā varaga-ākāra dā ṭāpū hai jisadā nāma kā'uṇṭa vilahalamasaṭā'īna dē nāma tē hai atē iha kil'hā ika sitārē dē rūpa vica cāra kiranāṁ nāla baṇā'ī ga'ī hai. Vakha vakha samēṁ, isa vica pahilāṁ ika milaṭarī sakūla, atē phira ika jēl'ha rakhi'ā gi'ā sī. Huṇa iha jag'hā śaimabaraga-lipē parivāra dī hai, jō kā'uṇṭa vilahailama dē vaśaja hana.
4. Pōṇṭīkōnīsī, grīsa - 1 haikaṭē'ara
Isa nū grīsa vica sabha tōṁ maśahūra atē sabha tōṁ sudara itihāsaka sathāna mani'ā jāndā hai. Pōṇṭīkōnīsī, maiḍīṭērī'ana sāgara vica kōraphū dē dakhaṇa vica kēpa kanōnī dē agē sathita hai. Iha sabha hari'ālī vica dabi'ā hō'i'ā hai, isa la'ī iha vēkhaṇā muśakala hai ki uthē kī hai, para ciṭē kadama jō pahāṛī dī cōṭī vala jāndā hai, sāfa dikhā'ī didā hai. Jē tusīṁ isa jag'hā nū dūra tōṁ vēkhadē hō, tāṁ pauṛī'āṁ tōṁ caṛā'ī cūhē dī pūcha varagī jāpadī hai. Isa la'ī, ika hōra tarīkē nāla isanū māousesa ā'īlaiṇḍa kihā jāndā hai. Pōṇṭīkōnīsī utē patōkarēṭara dā bā'ījaiṇṭā'īna caraca hai, jō ki 11 vīṁ dē ata vica atē 12 vīṁ sadī dē śurū vica baṇā'i'ā gi'ā sī. 16 Vīṁ sadī vica, ithē ika chōṭā maṭha sathāpata kītā gi'ā sī, jō viśava prasidha hō gi'ā, ki'uṅki isa nē ragīna bā'ījaiṇṭā'īna ā'īkāna pēṇṭa kītī'āṁ. Ika niśacata kōṇa tōṁ, chōṭā yūnānī ṭāpū samudarī zahāza dī tar'hāṁ lagadā hai. Isa la'ī, prācīna yūnānī'āṁ dā manaṇā sī ki samudara dē dēvatā pōsīḍana nē ōḍīsī'asa dē purāṇē samudarī jahāza nū usa dharatī dē ṭukaṛē vica badala ditā jadōṁ uha usa nāla nārāza sī, atē pōṇṭīkōnīsī iha samudarī jahāza hai.
3. Biśapa, igalaiṇḍa - 720 varaga. Mī
Iha aiṭalāṇṭika mahānsāgara vica igalaiṇḍa dē dakhaṇapachama taṭa tōṁ dūra sakila ārakīpēlāgō vica ika caṭāna hai. Biśapa nē sāḍē grahi dē sabha tōṁ chōṭē ṭāpū vajōṁ ginīza buka Recordpha rikāraḍasa vica dākhala kītā jō ki baṇā'i'ā gi'ā hai. Caṭāna dē pūrē khētara vica ika cānaṇa ghara hai; ajihā lagadā hai ki iha sidhā samudara tōṁ ugi'ā hai. Ithē isa nū baṇā'uṇā bahuta muśakala sī, pahilī kōśiśāṁ saphalatā dē tāja nahīṁ sana, para phira vī 160 sāla pahilāṁ ajihā karanā sabhava sī. Lā'īṭa hāousesa 7 labē sālāṁ la'ī baṇā'i'ā gi'ā sī; usārī la'ī unhāṁ nē viśāla grēnā'īṭa salaiba la'ē. Huṇa unhāṁ dā kula bhāra lagabhaga 6,000 ṭana hai. Lā'īṭahāousesa nē 1858 vica kama karanā śurū kītā, para usa tōṁ bā'ada, 1875 vica, briṭēna dē pūrē itihāsa vica sabha tōṁ vaḍā samudarī jahāza ḍiga pi'ā. Biśapa dē nazadīka ika kiśatī dā kiśatī dauṛa ga'ī. Naivīgēśana galatī kārana 335 lōkāṁ dī mauta hō ga'ī, sirapha 37 hī baca nikala sakē.
2. Ḍubara, hauṇḍūrasa - 490 varaga. Mī
Biśapa dē ulaṭa, ḍanabara vikhē ikō imārata hai. Iha ika lā'īṭa hāousesa nahīṁ, balaki ika śānadāra barapha-ciṭā vilā hai. Adhē haikaṭē'ara dē ghaṭa hisē'tē, mālaka nē ika asalī phiradausa baṇā'i'ā. Cubārē vala jāṇa vālī pauṛī'āṁ vālī ālīśāna tina mazilā imārata nū caṭāna vālē pradēśa kārana baṇā'uṇa vica takarībana tina sāla lagē sana. Vilā dē du'ālē ika chōṭā jihā ōka jagala hai. Vilā huṇa ika hōṭala dē rūpa vica isatēmāla kītā jāndā hai, machī phaṛana atē gōtākhōrī dē cāhavānāṁ nāla prasidha. Khūbasūrata jag'hā kairēbī'ana sāgara dē mōtī, mēsōmairīkana bairī'ara rīpha nāla ghiri'ā hō'i'ā hai.
1. "Kāfī sapēsa", yū'aisa'ē - 306 varaga. Mī
Iha dunī'āṁ dā sabha tōṁ chōṭā ṭāpū hai jō sēṇṭa lārainsa nadī utē sirapha 306 varaga mīṭara dī dūrī tē hai, lōkāṁ dī ābādī hai. Isa'tē sirapha ika chōṭā jihā ghara atē ika rukha phiṭa hai. Isa dē mukābalē, ikō phuṭabāla dē maidāna vica lagabhaga 13 chōṭē ṭāpū phiṭa ā'uṇagē. “Jasaṭa aināpha sapēsa” hazārāṁ ṭāpū'āṁ dē ṭāpū'āṁ vicōṁ ika samūha hai jō sayukata rāja laḍainsa nadī tē sayukata rāja atē kanēḍā dī sarahada tē sathita hai. Ajihā sadhārana nāma mālakāṁ, sā'īzalaiṇḍa parivāra du'ārā isa ṭāpū nū ditā gi'ā sī. Unhāṁ dā kahiṇā hai ki unhāṁ nē iha jag'hā ikānta la'ī hāsala kītī sī, nā ki āpaṇē nijī ṭāpū dē mālaka baṇana la'ī. Hālāṅki, jag'hā jaladī hī prasidha hō ga'ī, atē sailānī isa nū bahuta pasada karadē sana.
