Bahutē lōka kīṛi'āṁ tōṁ pasada nahīṁ karadē atē ḍaradē hana. Ika vāra ghara dē adara jāṇa tē, iha chōṭē atē badasūrata jīva bahuta sārī prēśānī li'ā sakadē hana. Sabha tōṁ pahilī atē kudaratī ichā jō krāntī, japiga atē uḍa rahē jīva-jatū'āṁ dē daraśana tē ubharadī hai, unhāṁ tōṁ chuṭakārā pā'uṇā hai. Hālāṅki, ithē kujha bahuta vaḍē namūnē hana jithōṁ tusīṁ bināṁ pichē vēkhē dauṛanā cāhudē hō. Sāḍā lēkha viśava dē cōṭī dē 10 sabha tōṁ vaḍē kīṛi'āṁ nū pēśa karadā hai. Unhāṁ nū vēkhadi'āṁ, bahuta sārē ḍarē hō'ē hōṇagē, atē kō'ī navāṁ pālatū'āṁ dī cōṇa karēgā.
Anada karō, unhāṁ dā rūsa vica kō'ī laiṇā dēṇā nahīṁ hai, inhāṁ jīva-jatū'āṁ dā manapasada rihā'iśī ilākā garama ilākē jagala hai. Isa dē bāvajūda, ika vi'akatī nū duśamaṇa nū nazara nāla jāṇanā lāzamī hai.10. Gaiṇḍēsa kākarōca jāṁ barābara kākarōca
Sabha tōṁ vaḍē kīṛi'āṁ dī sāḍī rēṭiga ika buṛabaṛā'uṇa vālē kākarōca du'ārā khōl'ha ditī ga'ī hai. Iha viśāla kākarōca mūla taura'tē āsaṭarēlī'ā dē hana atē āma taura' tē utarī ku'īnazalaiṇḍa vica pā'i'ā jāndā hai. Inhāṁ kīṛi'āṁ dī'āṁ lesratāṁ 8 saiṇṭīmīṭara labē atē bhāra dā bhāra 35 grāma hō sakadā hai. Uha asala haivīvēṭa hana, ajihē prabhāvaśālī bhāra dī tulanā ciṛī dē bhāra nāla kītī jā sakadī hai. Isa tōṁ ilāvā, gā'īnō kākarōca labē samēṁ la'ī jī'undē hana, subhā'a vica uha 10 sāla taka jī'undē hana. Uha ika patē dē kūṛēdāna vica rahidē hana, uha zamīna vica saṛana vālē pati'āṁ tōṁ agē suragāṁ rowāha didē hana, isa la'ī unhāṁ nū buṛaga kihā jāndā hai. Śāśaka āpaṇī māṁ dē nāla 9 mahīni'āṁ taka rahidē hana, jadōṁ taka uha sutatara nahīṁ hō jāndē. Iha kākarōca ghara vica rakhē jā sakadē hana ki'uṅki iha bahuta sāfa hana.
9. Viśāla saiṇṭīpīḍī
Iha viśāla saiṇṭīpīpī dakhaṇī amarīkā dē barasātī jagalāṁ vica rahidā hai atē 30 saiṇṭīmīṭara dī labā'ī taka vadha sakadā hai. Isadā sarīra 23 hisi'āṁ vica vaḍi'ā hō'i'ā hai, harēka vica pajē dī ika jōṛī sōdhē hō'ē pajē nāla hai. Pajē dī agalī jōṛī'tē pajē zahirīlī galaiṇḍa nāla juṛē hudē hana. Zahira zi'ādātara chōṭē jānavarāṁ la'ī ghātaka hai atē manukhāṁ la'ī zahirīlā hai. Sakōlōpēndara hamalāvara hai atē kisē vī jīva'tē hamalā karadā hai jō isa nū sabhāla sakadā hai. Dilacasapa gala iha hai ki usadī nazara kamazōra hai, isa la'ī uha savēdanaśīla savēdakāṁ'tē nirabhara karadī hai. Sakōlōpēndara invertebrate prēmī'āṁ vica ika prasidha pālatū hai.
8. Garāsaṭara vitā
Dunī'āṁ dē sabha tōṁ vaḍē kīṭāṁ vicōṁ ika hai vēṭā ṭāhalī. Ni Zealandzīlaiṇḍa dē iha numā'idi'āṁ nū nahīṁ tāṁ guphā dē talakhī kihā jāndā hai. Iha labā'ī vica 9 saiṇṭīmīṭara taka vadhadē hana atē haivīvēṭa vī hudē hana. Bālagāṁ dā bhāra 85 grāma taka pahuca sakadā hai. Ṭāhalī dā viśāla akāra mukha bhūmī tōṁ ṭāpū'āṁ dē bhūgōlika alaga-thalaga hōṇa karakē hai. Unhāṁ dā kō'ī duśamaṇa nahīṁ hai, isa la'ī uha ka'ī lakhāṁ sālāṁ tōṁ āpaṇī dikha nahīṁ badaladē. Ni Newzīlaiṇḍa vica kō'ī chōṭā jihā thaṇadhārī jīva nahīṁ hana atē ṭāhalī phaṛana vāli'āṁ nē unhāṁ dē vātāvaraṇika sathāna nū kabazā kara li'ā hai. Hāla hī vica, hālāṅki, vīṭā dī giṇatī vica girāvaṭa ā'uṇī śurū hō ga'ī, ki'uṅki uha yūrapī'ana lōkāṁ la'ī śikāra karana dā viśā baṇa ga'ē sana jihaṛē ṭāpū'āṁ tē ā'ē sana.
7. Pāṇī dā bichū
Viśava dā satavāṁ sabha tōṁ vaḍā kīṛā pāṇī dā bichū hai. Ika bichū nāla bāharī samānatā la'ī iha nāma prāpata kītā. Sāhamaṇē vālē aga pajē varagē hana, atē pichalē pāsē ika pūcha hai. Para dhi'āna nāla vēkhadi'āṁ, iha sapaśaṭa hō jāndā hai ki iha pajē nahīṁ hana, para latāṁ hana, atē pūcha dō sāha dī'āṁ ṭi tubbāṁ hana. Bālagāṁ dī labā'ī 4.5 Saiṇṭīmīṭara taka pahucadī hai. Bichū cagī tar'hāṁ chati'ā hō'i'ā hai, unhāṁ dī dikha pāṇī dī sataha'tē taira rahē marē hō'ē pati'āṁ nāla ika hada taka mēla khāndī hai. Iha dilacasapa hai ki iha śikārī kīṛē bahuta burī tar'hāṁ tairā karadē hana atē vikasata vikaṭāṁ kārana amalī taura tē nahīṁ uḍadē. Uha pāṇī atē saghaṇī banasapatī dē bhaḍārāṁ vica rahidē hana. Uha ka'ī ghaṭi'āṁ la'ī ghēra kē baiṭha sakadē hana atē āpaṇē śikāra dī uḍīka kara sakadē hana. Uha mārū dadī nāla māra didē hana.
6. Cāṅga dī maigā-saṭika
Isa dī ika śānadāra dikha hai, iha ika jīvata tōṁ bilakula ulaṭa hai. Iha kuśalatā nāla āpaṇē āpa nū ika āma ṭahiṇī dā rūpa dhāradā hai atē pūrī tar'hāṁ usa rukha nāla abhēda hō jāndā hai jisa'tē uha rahidē hana - sapūraṇa kudaratī chata atē duśamaṇāṁ tōṁ bacā'a. Sabha tōṁ vaḍē pratīnidhī dī sarīra dī labā'ī 35 saiṇṭīmīṭara hai, atē phailē pajē dē nāla - 56 saiṇṭīmīṭara. Saṭikī kīṛi'āṁ nē unhāṁ dā nāma vigi'ānī cēna jhā'ōlūna dē sanamāna vica li'ā, jisa nē pahilāṁ unhāṁ dā adhi'aina karanā śurū kītā. Vigi'ānī'āṁ nū isa sapīsīza dē sirapha tina namūnē labhē hana, unhāṁ dī jīvana śailī dā ajē taka pūrī tar'hāṁ adhi'aina nahīṁ kītā gi'ā hai. Pahilā namūnā 1989 vica kālīmānajana ā'īlaiṇḍa dē jagalāṁ vica pā'i'ā gi'ā sī. 2008 Vica, isa kīṛē nū laḍana dē ajā'iba ghara dē kudaratī itihāsa vica tabadīla kara ditā gi'ā sī.
5. Labarajaika-ṭā'īṭanī'ama
Iha hairānījanaka alōkika kīṛē dharatī utē rahiṇa vālā sabha tōṁ vaḍā jāṇi'ā jāndā bīṭala hai. Kujha namūnē labē 22 saiṇṭīmīṭara taka vadhadē hana. Isa la'ī kō'ī hairānī nahīṁ ki uha ginīza buka āpha rikāraḍa vica śāmala hō gi'ā jō ki viśava dī sabha tōṁ vaḍī bīṭala hai jō dakhaṇī amarīkā vica rahidī hai. Kulaikaṭarāṁ la'ī bahuta zi'ādā dilacasapī dā, sukā namūnā jinā vaḍā hōvēgā, ōnā hī kīmatī atē mahigā. Ṭā'īṭana lakaṛakatē dī umara 3-5 hafatē hai. Hairānī dī gala hai ki unhāṁ dī'āṁ sārī'āṁ jidagī uha bilakula nahīṁ khu'ā'undī'āṁ, unhāṁ kōla lāravē paṛā'a vica kāfī bhaḍāra ikaṭhē hudē hana.
4. Lisaṭala
Iha dakhaṇa-pūrabī ēśī'ā, utara-pūrabī āsaṭarēlī'ā atē malēnēśī'ā dē ṭāpū'āṁ vica rahidā hai. Usa dī śānadāra dikha hai atē bhēsa dā mālaka hai. Patē dī bīṭala dā ika hōra nāma hai - "bhaṭakadē patē". Isa jīva dī dikha ika tōṁ ika śakala vica atē pati'āṁ varagī hai. Śikārī lōkāṁ kōla patē dē vachē nū vēkhaṇa dā kō'ī maukā nahīṁ hudā jē iha saṭēśanarī hōvē. Iha laṭaka sakadā hai, patē vāṅga śākhā nāla juṛi'ā hō'i'ā hai atē havā vica ḍuba sakadā hai. Sarīra dī labā'ī sā andē 12 saiṇṭīmīṭara tōṁ vadha nahīṁ hai. Lesratāṁ puraśāṁ nālōṁ vaḍī'āṁ hudī'āṁ hana atē dikha vica unhāṁ tōṁ vakharī'āṁ hudī'āṁ hana. Uha haulī haulī caladē atē caladē hana, jadaki puraśa, isadē ulaṭa, vadhērē kiri'āśīla hudē hana atē uḍa sakadē hana. Ika dilacasapa tatha: Maratāṁ ika marada dī bhāgīdārī tōṁ bagaira prajanana kara sakadī'āṁ hana, jadōṁ ki sirapha maratāṁ hī paidā hudī'āṁ hana. Isa varatārē nū pārathīnōjīnēsisa kihā jāndā hai. Isa la'ī patē dē bīṭala vica bahuta ghaṭa feratāṁ hana. Ithōṁ taka ki inhāṁ ajība prāṇī'āṁ dē aḍē paudē dē bījāṁ nāla miladē juladē hana.
3. Sōlapugā
Sōlapugā sāḍī raiṅkiga vica tina sabha tōṁ vaḍē kīṛē khōl'hadā hai. Dē bahuta sārē vakharē upanāma hana, udāharaṇa la'ī, phālāṅkasa jāṁ lṭha makaṛī. Lātīnī bhāśā dē śabada"sōlapugā" dā anuvāda"sūraja dī rauśanī tōṁ bacaṇā" vajōṁ kītā gi'ā hai. Iha saca hai, ki'uṅki isa sapīsīza dē numā'idi'āṁ vica uha lōka hana jō dina vēlē rahidē hana. Hālāṅki, uha zi'ādātara rāta dē hudē hana. Bināṁ sōcē samajhē vivahāra vālē iha vaḍē kīṛē makaṛī'āṁ varagē dikhā'ī didē hana, para iha makaṛī nahīṁ hana. Agāṁ dī baṇatara atē sathāna, cēlīsarē dī maujūdagī aracanīḍaza varagī hai, iha sārē labē vālāṁ nāla coveredkē hō'ē hana. Uha asagata hana: Ika mu structurelā structureān̄cā, atē ika bahuta vikasata ṭraici'ala praṇālī. Iha 7 saiṇṭīmīṭara labē hudē hana. Cameṭha makaṛī ika hamalāvara śikārī hai, iha hara kisē tē hamalā karadā hai jisa nū uha harā sakadā hai. Hamalāvara āpasa vica ika dūjē dē sabadha vica pragaṭa hudā hai.
2. Cīnī prārathanā karana vālē mathī'āṁ
Cīnī mathī dunī'ā dā dūjā sabha tōṁ vaḍā kīṭa hai. Hōmalaiṇḍa cīna atē hōra ēśī'ā'ī dēśa. Ika bālaga dī labā'ī 15 saiṇṭīmīṭara taka hudī hai. Prārathanā karana vālē mathi'āṁ dā ligāṁ vicakāra ika ajība sabadha hudā hai. Milāvaṭa tōṁ bā'ada, theirratāṁ āpaṇē sahibhāgī'āṁ dē sira nū cīkadī'āṁ hana. Prārathanā karana vālē madē kīṛi'āṁ, makhī'āṁ atē ṭiḍī'āṁ dē virudha zidī laṛākū hana. Isa la'ī, unhāṁ nē kisānāṁ dā sarava vi'āpaka pi'āra jiti'ā hai. Unhāṁ nū ghara vica pāli'ā jāndā hai, uha acāraka hudē hana, jaladī āpaṇē mālakāṁ dī ādata pā laindē hana, atē bhōjana unhāṁ dē hathāṁ tōṁ lai sakadē hana. Lesratāṁ maradāṁ tōṁ vaḍē hudī'āṁ hana atē chōṭē thaṇadhārī jīva, sarīpana atē chōṭē pachī'āṁ dā śikāra kara sakadī'āṁ hana. Prārathanā karana vālē matarāṁ dā raga vātāvaraṇa dē nāla cagī tar'hāṁ miśarata hudā hai;
1. Ṭairāphōzā balauṇḍa
Ṭairāphōsā balauṇḍā dunī'ā dā sabha tōṁ vaḍā kīṭa hai, iha ginīza buka āpha rikāraḍa vica nōṭa kītā gi'ā hai. Iha makaṛī gā'inā, sūrīnāma, utarī brāzīla atē dakhaṇī vainazū'ēlā dē khaḍī ilāki'āṁ vica pā'ē jāndē hana. Dainta ḍūghē buraja vica rahidē hana, jisa dā pravēśa du'āra kōbavēbaza du'ārā kaelledi'ā jāndā hai, atē rāta dā hudā hai. Ṭārainaṭulā makaṛī'āṁ dā ika hōra nāma. Viśāla makaṛī'āṁ dī'āṁ phōṭō'āṁ nū vēkhadi'āṁ, iha sapaśaṭa hō jāndā hai ki uha lōka ki'uṁ hana jō unhāṁ tōṁ ḍaradē hana, aracanōphōbī'ā tōṁ grasata hana. Iha phōbī'ā ika sabha tōṁ āma phōbī'ā hai. Para uha lōka hana jō unhāṁ nū vidēśī pālatū jānavarāṁ vajōṁ rakhadē hana. Uha bēmisāla hana atē ġulāmī nū cagī tar'hāṁ baradāśata karadē hana. Unhāṁ kōla ikatara karana vāli'āṁ la'ī viśēśa apīla hai. Pahilā vigi'ānaka vēravā 1804 vica baṇā'i'ā gi'ā sī. 1965 Vica, isa sapīsīza dē sabha tōṁ vaḍē numā'idē dī khōja kītī ga'ī, isadē sarīra dī labā'ī 28 saiṇṭīmīṭara sī.
