Gharēlū bilī ika hairānījanaka jānavara hai.
Āḵẖarakāra, uha asala vica rūpāntaraṇa vica nahīṁ badali'ā, ika gharēlū kutē jāṁ paśū'āṁ dē ulaṭa.
Bilī āpaṇē śikārī subhā'a, śikāra atē sutataratā dē janūna nū baṇā'ī rakhaṇa vica saphala rahī hai.
Miṭōkauṇḍarī'ala ḍī aina ē dē viśalēśaṇa dē natīji'āṁ anusāra, pharānsa tōṁ ā'ē vigi'ānī'āṁ nē pā'i'ā ki bilī'āṁ lagabhaga 9 hazāra sāla pahilāṁ pālatū'āṁ sana. Gharēlū bilī'āṁ dē pahilē citara pachamī aināṭōlī'ā vica ādhunika turakī dē khētara'tē pā'ē ga'ē - iha uha buta hana jō kuṛī'āṁ nū āpaṇī'āṁ bāhāṁ vica bilī'āṁ nāla darasā'undī hai. Atē bināṁ pakē miṭī nāla baṇī inhāṁ mūratī'āṁ dī umara 7,600 sāla hai. Lagabhaga 4.5 Hazāra sāla bī sī, bilī'āṁ ādhunika bulagārī'ā dē khētara'tē dikhā'ī ditī'āṁ. Madha cīna vica, 5 hazāra sāla tōṁ vī purāṇī bagāla bilī dī'āṁ bacī'āṁ hō'ī'āṁ lāśāṁ milī'āṁ. Vigi'ānī manadē hana ki kutē dī tar'hāṁ, bilī nū pachamī ēśī'ā dē khētara vica vakha-vakha thāvāṁ tē pāli'ā gi'ā sī, atē phira misara ā gi'ā sī. Prācīna misara vica sā andē tina hazāra sāla pahilāṁ, bilī pahilāṁ hī vigā hō ga'ī sī. Ika bilī nū māranā mauta dī sazā sī. Atē jē gharēlū bilī dī mauta hō ga'ī, tāṁ ghara vāli'āṁ nē sōga pā'i'ā atē jānavara nū sanamānāṁ nāla śigāri'ā gi'ā atē dafanā'i'ā gi'ā. Ika bilī dē sira dē nāla dēvī bāsaṭa (jīvana, anada atē mazēdāra pi'āra dī dēvī) dā madara - sārī'āṁ bilī'āṁ dā saraprasatī - bubāsaṭisa śahira vica sathita sī. Ika bilī dī dikha rā nū dēvatā ditī ga'ī sī, jisa nū mahāna bilī kihā jāndā hai. Misara tōṁ bilī'āṁ dē nirayāta dī manāhī sī, para phōnīśī'ana malāha bhūmadha sāgara vica bilī'āṁ nū vēcaṇa la'ī bāhara lai ga'ē. Isa tar'hāṁ bilī yūrapa vica ā'ī. Ika bilī dā citara sapāraṭakakasa vidarōha dē bainara nū sajā'i'ā. Kathā anusāra, bilī nē muhamada nabī nū ika zahirīlē sapa tōṁ bacā li'ā. Bā'ada vica usanē āpaṇī cōgā dī āsatīna kaṭa ditī tāṁ jō sutē hō'ē bilī nū parēśāna nā kītā jāvē. Musalamānāṁ nē vī bilī'āṁ dī unhāṁ dī saphā'ī la'ī bahuta śalāghā kītī. Madhayugī yūrapa vica, bilī'āṁ śaitāna dē sāthī kahā'uṇa lagī'āṁ, unhāṁ vicōṁ vaḍī giṇatī ka'ī sadī'āṁ vica ḵẖatama kītī ga'ī. Kālī bilī'āṁ ḵẖāsakara aśubha sana. Para briṭēna vica, ika kālē bilī nū jahāza dē ḍigaṇa tōṁ bacā'uṇa la'ī ika malāha dē parivāra vica rakhi'ā gi'ā sī. Nāravē vica, iha mani'ā jāndā sī ki bilī'āṁ ōḍina dī patanī pharī'ā dēvī dē ratha nū calā rahī'āṁ sana. Viśēśa rava'ī'ā tiragē bilī'āṁ pratī sī - khuśahālī li'ā'undī sī. Japāna vica, manamōhaṇī bilī mēnakē-nēkū prasidha hai. Bilī'āṁ parī kahāṇī'āṁ, datakathāvāṁ atē sāhitaka racanāvāṁ dē pātara vajōṁ bahuta maśahūra hai. Rūsa vica, ika bilī nū bhūrē ghōṛā kihā jāndā sī, uha navēṁ ghara vica dākhala hōṇa vālī pahilī sī. Atē ghara vica khuśahālī la'ī, bilī nū mālaka dē dāṛhī nāla mēla karanā pi'ā. Amarīkā vica ika bilī dē dikhaṇa dā pahilāṁ zikara sana 1626 vica hai. Iha jānavara uthē bahuta mahigā sī. Udāharaṇa vajōṁ, pairāgu'ē vica ika bilī la'ī ika pauṇḍa sōnā ditā gi'ā sī. Maśahūra kāraḍinala ricēlīyū bilī'āṁ dā bahuta śaukīna sī. Unhāṁ dī khūbasūratī atē miṭhē subhā'a nē inhāṁ raucaka jānavarāṁ nū lēkhakāṁ, kavī'āṁ atē kalākārāṁ dā bharama baṇā ditā hai. Bilī'āṁ bahuta phā'idēmada hudī'āṁ hana, cūhē varagī'āṁ cūhē - ḵẖataranāka bimārī'āṁ dē vāhaka. Pura nē ā'i'ōḍīna dī khōja vica kaimisaṭa baranāraḍa kōraṭīsa dī madada kītī. Atē ika hōra phalaphī nē ḍēna nīlaza phinasana nū manukhī sihata la'ī sūraja dī rauśanī dē phā'idi'āṁ bārē sōcaṇa la'ī prēri'ā. Gharēlū bilī'āṁ dī varatōṁ prayōgaśālā adhi'aināṁ vica kītī jāndī sī, jisadē la'ī, prasidha bhautika vigi'ānī prōphaisara nōjadarācēva dī pahilakadamī tē, sēṇṭa pīṭarasabaraga saṭēṭa yūnīvarasiṭī dē khētara vica ika samāraka baṇā'i'ā gi'ā sī. Malēśī'ā vica ika pūrā śahira gharēlū bilī'āṁ dē nāma tē hai - kuciga, isa nū ika khūbasūrata racanā nāla sajā'i'ā gi'ā hai jisa vica ika khuśa bilī parivāra nū darasā'i'ā gi'ā hai. Atē sapēna dī rājadhānī bārasīlōnā nū dō-ṭana rivāli'ana bilī nāla sajā'i'ā gi'ā hai. Khaira, iṭaranaiṭa dē ā'uṇa nāla, bilī'āṁ nē pūrī dunī'ā nū āpaṇē kabazē vica kara li'ā hai!
